دسته بندی | معماری |
فرمت فایل | doc |
حجم فایل | 9 کیلو بایت |
تعداد صفحات فایل | 13 |
مفهوم فضای شهری 13 ص
تعریف فضا
فضا یک مقوله بسیار عام است. فضا تمام جهان هستی را پر می کند و ما را در تمام طول زندگی احاطه کرده است. فضا می تواند چنان نازک و وسیع به نظر آید که احساس وجود بعد از بین برود و یا چنان مملو از وجود سه بعدی باشد که به هر چیزی در حیطه خود مفهومی خاص بخشد. فضای سه بعدی قابلیت جالب توجهی در بالا بردن کیفیت زندگی ما دارد. فضا به محیط زیست اطراف ما احساس راحتی و امنیت می بخشد.
از میان تعاریف مورد بحث طراحی شهری توافقی کلی وجود دارد بر اینکه موضوع طراحی شهری مربوط به فضاهای بین ساختمانها است. با یک دید دقیق تر می توان بیان داشت که موضوع طراحی شهری کار بر روی پیاده روها، خیابانها، منظرسازی، یا دیگر نواحی است که در میان ساختمانها قرار گرفته اند.
طراح بایستی به کیفیات معمارانه نمای ساختمانها و چگونگی ایجاد احساس فضای سه بعدی توجه کند. این مسئله موضوع را از معماری منظرسازی به طراحی شهری متوجه می سازد.
انسان و فضای معماری
مفهوم فضای ساخته شده یا فضای کالبدی به معنای کلیه شکلهای کالبدی قابل لمسی که انسان ها به وجود می آورند و یا تغییر شکلهایی که در همین زمینه اعمال می کنند، یک مفصل بین فضای کالبدی – طبیعی و فضای زیستی انسانها تعریف شود. این فضا نقطه شروع انسان برای شناخت محیط است.
فضا: عنصر اصلی معماری
معماری در همه اعصار با روشنایی فضا، چند زمانی فضا، خلوص فضا، سبکی و سنگینی فضا، تنوع فضا، چند ارزشی بودن فضا، غنای فضا و این قبیل مفاهیم درگیر بوده است.
در یونان و بطور کلی در عهد باستان دو نوع تعریف برای فضا مبتنی بر دو گرایش فکری قابل بررسی است:
1. تعریف افلاطونی که فضا را همانند یک هستی ثابت و از بین نرفتنی می بیند که هر چه بوجود آید، داخل این فضا جای دارد.
2. تعریف ارسطویی که فضا را به عنوان Topos یا مکان بیان میکند و آن را جزئی از فضای کلی تر می داند که با محدوده حجمی که آن را در خود جای داده است، تطابق دارد.
تعریف افلاطون موفقیت بیشتری از تعریف ارسطو در طول تاریخ پیدا کرد و در دوره رنسانس با تعاریف نیوتن تکمیل شد و به مفهوم فضای سه بعدی ومطلق و متشکل از زمان و کالبدهایی که آن را پر میکنند، درآمد.
مفهوم فضا در تئوری معماری
سه نوع مفهوم متفاوت از فضای معماری به طور متمادی شکل گرفته است:
1- اولین مفهوم فضای معماری، توجه به فضای خارجی ساختمانها، ترکیب احجام ساختمان های مختلف با یکدیگر، جلوه گر ساختن قدرت احجام و تأثیر و تأثر آنها بر یکدیگر بوده است. معماری مصر و یونان که ظاهراً هر دو از حجم سرچشمه می گرفتند، نمود این مفهوم از فضا بودند. در معماری تندیس و از این تمدنها، فضاهای داخلی نقشی ثانوی داشته و به آنها چندان توجهی نمی شده است.
2- دومین مفهوم فضای معماری که در گنبد پانتئون رم در آغاز قرن دوم میلادی، به منصه ظهور رسید، توجه به فضای داخلی ساختمانهاست. در معماری رومی، معماری به فضاسازی تبدیل گردید و برای اولین بار برای کاربری های گوناگون، فضاهای متفاوت در نظر گرفته شد. بدین ترتیب در این معماری فضای داخلی پرداخته و فعال تر گردید و از این طریق نقش اول را در معماری بر عهده گرفت. از آن زمان تا کنون، مفهوم فضای معماری تقریباً از فضای خالی داخلی غیر قابل تمایز بوده است.
3- سومین مفهوم فضا که هنوز هم در مرحله تکامل است، شامل تأثیر و تأثر فضای داخلی و خارجی بر یکدیگر (ترکیب فضای داخلی و خارجی ساختمان ها) می باشد. این تصور فضایی با پیدایش انقلاب بصری- وقتی که پرسپکتیو از یک نقطه دید، اعتبارش را از دست داد – بوجود آمد که نتایج عمیق و اساسی برای معماری و شهرسازی داشت. در این دوره دوباره اهمیت حجم در شکل دادن به فضای خارج مورد توجه قرار گرفت. در حقیقت از یک طرف تصور فضایی نخستین دوباره زنده شد و از طرف دیگر توجه به فضای داخلی ساختمان ها که در مرحله دوم به منصه بروز رسیده بود، به قوت خود باقی ماند.
فضای مثبت
در میان فضاهای کاملی که انسان ساخته است، فضاهای میادین رنسانس ایتالیا همواره مطرح هستند. تجربه بی نظیری که این فضاها ارائه می دهند قرنها است که توریستهای مشتاق را از سراسر جهان بخود جلب نموده اند. ورود به هر یک از این میادین برای اولین بار احساسات خاصی را بر می انگیزد.
ساختمانهائی که میدان را شکل داده اند بنحوی ماهرانه فضائی را بوجود آورده اند که دارای ماهیتی مستقل از کل ساختمانهاست.
در طراحی فضاهای شهری باید به این نکته توجه کرد که مردم خیلی بیش از آنچه که تصور می کنیم اطراف خود را می بینند و در عین حال فکر می کنند که جزئیات بیشتری را می بینند، در حالیکه جزئیات مورد توجه آنها بسیار کمتر از حدی است که تصور می کنند.
دسته بندی | عمران |
فرمت فایل | doc |
حجم فایل | 10970 کیلو بایت |
تعداد صفحات فایل | 67 |
فهرست عناوین
شهر و پیدایش شهر
فضای شهری
نقش فضای شهری
ایمنی و امنیت در فضای شهری
منظر شهری
ساختار شهر
استخوان بندی شهر
شالوده نمادین شهر
عناصر اصلی شهر
میدان
خیابان
الف- خیابان و جمع پخش کننده که احداث ساختمان در لبه های آن مجاز نمی باشد
ب- خیابان جمع و پخش کننده که احداث ساختمان در لبه آن مجاز می باشد
- خیابان فرعی مسکونی
2- مبانی طراحی خیابان های فرعی مسکونی
استفاده کننده از فرعی
معماری کف سازی نا مناسب خیابانها
برنامه ریزی و طراحی معابر شهری
اجرا و نظارت
مدیریت معابر شهری
دسترسی و معابر (پخی ها، شعاع گردش، دوربرگردانها، پوشش معابر و...)
مقررات گذربندی و تنظیم دسترسی ها
مشخصات و ضوابط پیاده روها
شهر و پیدایش شهر
انسان برای اجتناب از پیمودن راه های طولانی؛ شهر را ابداع کرد. در پنج هزار سال تاریخ پیدایش شهر؛ جز صد ساله اخیر؛ انسانها یا پیاده یا به چهار پایان آمد و شد می کردند و با ساخت شهر فعالیتهای متنوع خود را در فضایی محدود متمرکز کردند.
در تمدن های حاشیه مدیترانه و مصر باستان خیابان هایی منظم و فراخ با نقشی نمایشی پدید آمد که مسیر رسیدن به معابد یا کانونهای قدرت بود. در این شهرها راه تجاری اهمیت نداشت اما خیابان ها باید جذب کننده جمعیت زیادی باشند که از روستاهای اطراف برای نمایش های نظامی یا مراسم مذهبی می آمدند. شهرهای مرکز قدرت یا زیارت؛ شکل شعاعی با مرکزیت کاخ یا معبد یافتند که اطراف آن ؛میدان گاهی وسیع ساخته می شد تا توده های مردم در آن گرد هم آیند ؛ گاه این میدانها در روزهای خاص کارکرد ثانوی می یافتند و به بازار بدل می شدند. خیابان های فراخ از میدان مرکزی تا حومه شهر ادامه می یافتند
در شهر قدیم که مردم پیاده رفت و آمد می کردند، صرفه جویی فضایی اهمیتی در درجه اول داشت و فضاهای تلف شده فقط راه را طولانی می کردند. خیابان ها باریک بودند و بسته به جمعیت شهر، خانه های اطراف خیابان ها متراکم می شدند. در بسیاری از شهرها پیش آمدگی طبقه فوقانی ساختمانها برای استفاده بیشتر از فضا دیده می شد. خیابانها اغلب کوتاه و باریک بودند.و با پیچ و خم از میان ساختمان ها می گذشتند، فضاهایی متنوع به وجود می آوردند و فضاهای شهر را به هم می پیوستند، خیابان های شهر به علت جلوگیری از خاکبرداری و خاکریزی از توپوگرافی تبعیت می کردند.
فضای شهری
یعنی طراحی فضاهای بی شکل باقیمانده وتصادفی برای رسیدن به مکانهایی مثبت و با معنا. مکان هایی که مردم آن را متعلق به خود می دانند و در ذهن و خاطره آنها تصویری مطلوب دارد و فضاهایی که فعالیتهای متنوعی دارند که فضا را سرشار از زندگی می کنند. فعالیت هایی که با هدف مردم از آمدن در آن فضا سازگاری دارند . به طوری که آن ها می توانند آزاد انتخاب کنند که به چه فعالیتی مشغول شوند فضایی فراتر از فضاهای تک منظوره که تنها برای تفریح هستند یا خرید ترکیبی از فعالیت های مختلف انسان در فضای آزاد.