فایلساز
فروشگاه فایلساز ، فروش فایل ارزان , فروش ارزان فایل, پروژه, پایان نامه, مقاله و ...فایلساز
فروشگاه فایلساز ، فروش فایل ارزان , فروش ارزان فایل, پروژه, پایان نامه, مقاله و ...پاورپوینت اهمیت و اصول اخلاق حرفه ای در علوم سلامت
| دسته بندی | پرستاری |
| فرمت فایل | ppt |
| حجم فایل | 637 کیلو بایت |
| تعداد صفحات فایل | 24 |
اخلاق عبارت است از خوی و ویژگی های درونی انسان
اخلاق ساختار وجودی انسان است که گاهی به معنای عام و با منظور تمام ویژگی ها ی درونی انسان، اعم از خوب یا بد به کار می رود
معمولاً مترادف با رفتار و خصوصیات روحی و معنوی مثبت
Ethics بازتاب اصول وجودی و معنوی رفتار ما در زندگی روزانه است
بخش غیر کلامی آن چیزی است که با دیگران انجام انجام می دهیم.
مقاله بررسی مراقبت نگهداری ترانس های قدرت
| دسته بندی | برق |
| فرمت فایل | doc |
| حجم فایل | 11 کیلو بایت |
| تعداد صفحات فایل | 17 |
مقاله بررسی مراقبت نگهداری ترانس های قدرت در 17 صفحه ورد قابل ویرایش
زمین زیر ترانس های روغنی باید به طرف چاهک مخصوص روغن شیب بندی شده و روی آن با قلوه سنگ تمیز به ارتفاع حداقل 25 سانتیمتر پر شود.چاهک روغن که لوله تخلیه برای آن پیش بینی می شود معمولاً‌در کنار دیوار ساخته شده و باید به طور مرتب توسط اپراتور بازدید شود.
باید مراقبت نمود که روغن قابل اشتعال در ترنچهای کابل و یا منهولهای دیگر موجود در محوطه نفوذ ننموده و ضمناً در اتاق ترانس باید شن خشک در جعبه های مخصوص و همچنین لوازم دیگر اطفاء حریق وجود داشته باشد.
یک ترانس را بعد ا زاتمام عملیات نصب ، باید تحت تستها و بررسیهای لازم قرار داده و پس ا زآن در سرویس گذاشت . هدف از این تستها عبارت است از حصول اطمینان از عملکرد صحیح رله ها و مدارات حفاظتی و اینترلاکهای الکتریکی دژنکتورها ، چک کردن کلیه ترمومترها ،چک کردن سطح روغن در کنسرواتور و اطمینان از برقرار بودن ارتباط آن با تانک ترانس.
قبل از اتصال آزمایشی ترانس که در آن دژنکتورهای طرف اولیه بسته می شود، اپراتور باید کلیه شیرهای روغن رادیاتورها و کنسرواتور را بازدید کرده و از عدم وجود هوا در رله بوخهلتز اطمینان حاصل نماید.
همچنین قسمتهای مختلف ترانس و تجهیزات جانبی آنرا که در فضای آزاد قرار دارند تا سر دژنکتورها بازبینی کرده و دقت نماید که روی ترانسفورماتور اشیاء اضافی وجود نداشته باشد ، تانک ترانس به طور محکم و موثر به زمین وصل شده باشد ، روغنی از ترانس نشت ننماید و اتصالات برقگیر حفاظتی که معمولاً‌د رجلوی ترانس و روی خط فشار قوی نصب می شوند برقرار باشد.
در این حالت پس از اطمینان از سلامت و در مدار بودن سیستمهای حفاظتی می توان دژنکتورها را وصل نمود . البته در اینجا یاد آور می شود که وصل ترانس با تأخیری کمتر از 12 ساعت پس از پر نمودن تانک از روغن مجاز دانسته نشده است.
برای وصل آزمایشی ترانس باید مدارهای رله بوخهلتز و رله جریان زیاد برای قطع آنی و بدون تأخیر آماده شود،ولی می توان ترانس را به سیستمهای خنک کننده نیز وصل نمود ، در اینصورت باید توجه داشت که در جریان کار ،درجه حرارت روغن در قسمت بالای تانک از 75 درجه سانتیگراد تجاوز ننماید (به علت گرمای ناشی از تلفات آهن).
برای کنترل وضعیت ترانس در شرایط بی باری باید حداقل به مدت 30 دقیقه آن را در حالت وصل آزمایشی نگاه داشت . اگر در خلال این مدت نتایج آزمایشات قانع کننده بود می توان بلافاصله دژنگتورهای طرف ثانویه ترانس را زیر بار قرار داد.
در ترانسفورماتورهایی که سطح روغن کنسرواتور توسط لوله ششیشه ای آب نما کنترل می شود باید دقت نمود که دو سر لوله مزبور مسدود نباشدزیرا در صورت مسدود بودن این لوله سطح روغن به صورت صحیح نمایش داده نمی شود.
در ذیل ترانسفورماتورهای تحت سرویس را بر حسب شرایط کاری مختلف طبقه بندی نموده ،نحوه رسیدگی و بازرسیهای روتین آنها به شرح زیر می باشد:
1) در نیروگاهها و پستهایی که توسط تشکیلات پرسنلی شیفت یا مقیم محل کنترل و نگهداری می شوند، ترانسفورماتورهای اصلی و ترانسفورماتورهای مصرف داخلی (اعم از ا صلی و رزرو) باید بطور روزانه و بقیه ترانسفورماتورها هفته ای یک مرتبه مورد بازرسی قرار گیرند.
2) در نیروگاهها و پستهایی که توسط اکیپهای سیار نگهداری می شوند ، ترانسفورماتورها باید حداقل ماهی یکبار مورد بازرسی قرار گیرند.
3) در پستهای کوچک و کم ظرفیت ترانسها حداقل هر شش ماه یکبار باید بررسی شوند.
سیستمهای خنک کننده ترانسفورماتورها باید از نقطه نظر عملکرد صحیح پمپها و فن ها کنترل شوند.
برای انجام این عمل اپراتور باید دمای روغن ترانسفورماتور و همچنین دمای روغن در ورودی و خروجی کولر (در صورتیکه ترانس مجهز به کولر آبی جهت خنک کردن باشد) را یادداشت نماید.
هرگاه ترانسی توسط رله های حفاظت داخلی قطع شود(رله بوخهلتز ،رله دیفرانسیل ،رله جریان زیاد) ابتدا اپراتور باید وضع ظاهری آن و تجهیزات جنبی مربوطه به جهت پی بردن به علت حادثه مورد بازرسی قرار دهد.
مثلاً اگر وجود گاز در رله بوخهلتز مشاهده شود،نمونه آن باید جهت تست به آزمایشگاه ارسال گردد.
زیرا بعضی مواقع ممکن است در خلال کار ترانس حبابهای هوای درون روغن باعث عملکرد نابجای رله بوخهلتز گردد.
اگر گاز درون بوخهلتز ا زروغن سوخته متصاعد شده باشد مبین وجود حادثه در داخل ترانس بوده که در این صورت بلافاصله باید ترانس را جهت تعمیرات از مدار ایزوله نمود . تعمیرات دوره ای روی ترانسهایی که قطع آنها مستلزم خارج شدن ترانس اصلی ازمدار است هر دو سال یک مرتبه و بقیه ترانسها هر چهار سال یک مرتبه صورت می گیرد.ضمناً ترانسفورماتورهایی که در شرایط محیطی با آلودگی بسیار بالا کا رمی کنند باید طبق دستورالعمل های ویژه مربوط به محل ،مورد تعمیرات دوره ای قرار گیرند.
تستهای دوره ای تجهیزات کلید خانه های فشار قوی
برای اطمینان از شرایط کاری مطلوب ، تجهیزات کلید خانه های در حال کار باید در دوره هایی به شرح زیر مورد بازرسی قرار گیرد:
الف ) مراکزی که با پرسنا مقیم نگهداری می شوند تجهیزات حداقل هر سه روز یک مرتبه باید بازرسی شده و علاوه بر ااین ماهی یک مرتبه نیز در شب جهت شناسایی دشارژهای سطحی و کرونای غیر مجاز مورد بازدید قرار گیرند.
ب) پستهایی که با اکیپهای سیار نگهداری می شوند، حداقل ماهی یکبار و پستهایی که فقط برای تبدیل ولتاژ وکلید زنی دایر شده اند ، هر شش ماه یکبار باید مورد بازرسی قرار گیرند.
ج) پس از هر حادثه اتصال کوتاه نیز تمام تجهیزاتی که با آن د رارتباط بوده اند باید بازدید شوند.
البته در شرایط جوی نامساعد (مه غلیظ ،برف سنگین و تگرگ ) و همچنین در مورد کلید خانه های قدیمی و مستعمل مراقبت بییشتری باید بعمل آید.
تجهیزات کلید خانه ها (به استثناء شبکه های توزیع 20 کیلوات به پایین ) معمولاً در خلال تعمیرات تست می شوند، در حالیکه انجام تست برای تجهیزات شبکه های توزیع 20 کیلو ولت به پایین هر 6 سال یک مرتبه تعیین شده است.
تعمییرات دوره ای تجهیزات کلید خانه ها عموماً در مواقع مقتضی و یا طبق برنامه هایی که توسط سرپست فنی واحد تنظیم شده است ، صورت گرفته و تعمیرات اساسی آنها بر حسب مورد در دوره هایی به شرح زیر انجام می گیرد:
1) در مورد دژنگتورهای روغن ، تست مشخصات کاری و مکانیزمهای مربوطه طبق دستوالعمل کارخانه سازنده در خلال تعمیرات اساسی هر 6 تا 8 سال یکبار صورت می گیرد.
2) برای کلیدهای ایزولا تور قابل قطع زیر بار ، کلید های ایزولاتور غیر قابل قطع زیر بار و کلید های اتصال زمین بر حسب مورد هر 4 تا 8 سال یکبار صورت می گیرد.
3) برای دژنگتورهای هوایی بر حسب مورد هر 4 تا 6 سال یکبار انجام می گیرد.
چک کردن رله بوخهلتز
وقتی که رله بوخهلتز تحت سرویس قرار دارد ، برای پیشگیری از عملکرد ناخواسته آن باید مراقبت دقیقی بعمل آمده و بر حسب تغییراتی که در شرایط کاری ترانس پیشمی آید وضعیت دقیقی بعمل آمده و بر حسب تغییراتی که در شرایط کاری ترانس پیش می آید وضعیت رله تنظیم شود.
مثلاً‌وقتی کککه اعمالی در رابطه با سیستم روغن ، مانند فیلتر کردن یا بازیابی آن صورت می گیرد، کنتاکت تریپ رله بوخهلتز باید از مدار خارج شده و فقط کنتاکت مربوط به سیگنال فعال گذارده شود.
تحقیق بررسی مراقبتهای بهداشتی
| دسته بندی | بهداشت عمومی |
| فرمت فایل | doc |
| حجم فایل | 25 کیلو بایت |
| تعداد صفحات فایل | 42 |
تحقیق بررسی مراقبتهای بهداشتی در 42 صفحه ورد قابل ویرایش
سالانه میلیاردها دلار در آمریکا صرف مراقبتهای بهداشتی می شود در عوض آنها از مراقبان بهداشتی انتظار دارند تاغ بگویند که چگونه این پولها صرف شده و چه نتیجه ای حاصل می شود .
از آنجائیکه نرخ قدیم مراقبتهای بهداشتی ، سرعتی بیش از همه نرخهای تورم ، افزایش می یابد ، مشتریان و سیاستمداران متقاضی کاهش خرید مراقبتهای بهداشتی ، اختصاص دقیقتر منابع محدود و شواهدی دال بر اینکه مراقبتهای داده شده دارای کیفیت مناسبی هستند می باشند .
بنابراین فشار مالی تحمیل از خارج سازمان ، موسسات مراقبتهای بهداشتی را مجبور
می اسازد تا توجه بیشتری را به مقوله بهره وری در سالهای اخیر داشته باشند . پرستاری یکی از سرویسهای مراقبتهای بهداشتی است که در معرض ارزشیابی بهره وری قرار دارد . نه تنها پرستاری مشتمل بر بزرگترین گروه از مراقبین بهداشتی است بلکه 50% یا حتی بیشتر از بودجه عملیاتی موسساتی نظیر بیمارستان ها و خانه های پرستاری ( بهداشت ) را به خود اختصاص می دهد . لذا با توجه به اندازهخ و تعداد سرویسهای پرستاری و احتمالاً به خاطر برداشت بودجه و تقسیم شدن آن ، بودجه کاهش یافت زیرا درصد کاهش بودجه در پرستاری مقایسه با کاهش در پارلمانهای کوچک دیگر ناچیز به نظر می رسد .
همچنین تعریف و اندازه گیری و بهره وری پرستاری بعنوان بالاترین اولویت برای بسیاری شده است (8) .
تعریف بهره وری
الف- در اقتصاد و صنعت :
معمولاً بهره وری به صورت نستاده تقسیم برداده مشخص می شود . (24)
بهره وری =
بهره وری به وسیله راههای مختلفی اندازه گیری می شود ، معمولترین شیوه آن اندازه گیری آمار بهره وری کار می باشد .
بهره وری کار از طریق ارزش دلاری ستاده به ساعت صرف شده توسط فرد برای تولید یک ستاده می باشد .
اما این فاکتور ساده داده/ستاده برای بررسی دلایل ممکن برای افزایش یا کاهش کارایی نسبت به ارزش کار یا اینکه چقدر کارکنان به سختی کار می کنند نارسا است لذا یک معیار بهره وری کامل می تواند برای محاسبه توزیعداده ها نسبت به کار مورد استفاده قرار گیرد .
ب- تعریف بهره وری در مراقبت های بهداشتی و پرستاری
پیدا کردن تعریفی در بهره وری برای مراقبت بهداشتی پیچیده تر از تعیین کار یا تماتمی عوامل آشکاری است که بایستی برای اندازه گیری داده ها1 به تنهایی مورد استفاده قرار بگیرند . بنابراین این سوال باقی می ماندکه چه عاملی بایستی به عنوان داده در نظر گرفته شود .
بعلاوه موضوع قابل بحث بعدی این است که چگونه ستاده2 را بایستی اندازه گیری کرد .
داده ها شامل کار،مواد و تجهیزاتی است که در تولید سرویسها مورد استفاده قرار می گیرند (8) در مورد واحد پرستاری،داده ها معمولاًشامل ساعات پرسنل،هزینه های صرف شده برای وسایل،هزینه های تعمیرات وغیره می باشد.
ما اندازه گیری این داده ها به راحتی انچه به نظر می رسند نمی باشند.پرسنل پرستاری به
عنوان مثال،گروه همسانی نیستند و حتی سطح اموزش،تجربه و مهارتهای انها با هم متفاوت است.(25)و(8).
از طرفی ساعات مراقبت بیمار مورد استفاده ترین شاخص بهره وری در سازمانهای بیمارستانی است(26).
سا لیوان به نقل از فلد شتاین (1971)می گوید:همانگونه که تعیین داده نسبتاًمشکل است،تعیین ستاده در مراقبت بهداشتی حتی مشکلتر به نظر می رسد. معمولاً ستاده بیمارستانی اغلب به صورت روزهای بستری بیماری ، تعداد کل روزهای بستری بیماران در یک زمان معین (8) همچنین در بیانی دیگر ستاده در مراقبت از بیمار ، معمولاً به صورت ساعات یا روزهای مراقبت اعمال شده برلای بیمار بیان می شود (25)
2-1-1-2- اندازه گیری بهره وری در پرستاری
کارترا به نقل از جینگیر استاگرز می گوید : مدیران پرستاری این نکته را درک کرده اند که اگر نتوانند چیزی را اندازه گیری می کنند ، نمی توانند آنرا اداره کنند(16) اخیراً از راههای زیادی برای ارزشیبابی بهره روی سرویسهای پرستاری استفاده می شود . اگرچه برخی از این روشها تعریف مشخصی از بهره وری را بعنوان نسبت ستاده به داده مشخص نمی کنند ، ولی اطلاعات مهمی را برای مدیر پرستاری درباره کارایی ارائه مراقبتهای پرستاری فراهم می کنند . در ادامه شش فرمول اندازه گیری بهره وری لیست خواهند شد .
آموزش مدیران و سرپرستاران (سر پرستارها )
حلقه اتصال مدیران ارشد با کارکنان در هر سازمانی ، مدیران بانی و سرپرستاران می باشند . توجیه آنها به شیوه هایی گوناگون نسبت به نظامی که مراحل اولیه خود را آغاز کرده است ، موجب تسهیل در روند پیاده سازی نظام می گردد .
مدیران و سرپرستاران باید توجیه شوند که با برقراری نظام پیشنهادها ، می توان آراء و نظرات کارکنان را در اتخاذ تصمیماتی که حال و آینده سازمان را تعیین می نماید ، جمع آوری نموده و از آنها استفاده نمود .
آموزش عمومی و آگاهی کارکنان نسبت به فواید مشارکت و نقش آنان در نظام
پیشنهادها :
نظام پیشنهادها همواره با جمع آوری و به کارگیری و نظرات کارکنان به عنوان یکی از روشهای افزایش بهره وری در موسسات و شرکتها مطرح بوده است و کارکنان ( پرستاران )بعنوان اصلی ترین رکن این نظام می باشند .
بعد از همراه نمودن مدیران ارشد و میانی برای پیاده سازی نظام پیشنهادها نوبت به کارکنان می رسد . همانطور که بدون حمایت مدیران ارشد و مدیران میانی ، نظام راه اندازی نمی شود و در صورت راه اندازی نمی تواند به اهداف خود برسد ، بدون مشارکت کارکنان نیز نظام پیشنهادها در بدو امر متوقف می گردد . پس باید با آموزش صحیح و مستمر کارکنان را با مفاهیم و اصول نظام پیشنهادها آشنا کرد (1)
سازماندهی اجرایی نظام پیشنهادها :
تعیین آیین نامه و دستورالعملهای اجرایی نظام پیشنهادها :
برای اجرای اصولی هر نظامی باید یک سرزی مقدمات مهیا شود و سپس با در نظر گرفتن شرایط و بازخورها و رعایت یک سری ملاحظات ، روش اجرایی را برای پیاده سازی و استقرار نظام تدوین نمود . این روش باید بیانگر حدود کاربرد ، مسئولیتها ، ساختار سازمانی نظام ، وظایف واحدهای سازمانی نسبته به نظام ، روش اجرایی نظام و … باشد .
آیین نامه و نظام باید متناسب با شرایط فرهنگی ، اقتصادی و وظیفه ای و حتی المقدور به کمک مشاوره مدیران و کارشناسان سازمان تدوین و به تصویب مدیر ارشد سازمان برسد .
اهم مواردی را که لازم است در آیین نامه مورد توجه قرار گیرد ، می توان به شرح زیر خلاصه نمود :
1- اهداف
2- لزوم
3- ساختار ، سازمان و ارکان تشکیلاتی
4- شرایط و چگونگی پیشنهادها
5- روش اجراو گردش کار نظام پیشنهادها
6- ارزشیابی پیشنهاد و نحوه محاسبهو پرداخت پاداش
7- نحوه قدردانی از کارشناسان و بررسی کنندگان و مجریان پیشنهادها
8- مدیریت جلسات
حال به تشریح موارد فوق با جزئیات بیشتر پرداخته می شود :
1-اهداغف نظام پیشنهاد :
هدف نهایی پیشنهادها بهبود بهر وری ، کاهش هزینه ها ، افزایش ایمنی و … از طریق مشارکت کارکنان در امور مشارکت در چارچوب یک نظام منظم و مدون می باشد که اهداف زیر را نیز می تواند در بر گیرد :
1- بهبود حس همدلی و روحیه مشارکت و همکاری و کار گروهی
2- بهبود امور شرکت و ایجاد آمادگی لازم جهت پذیرش دگرگونیهای سازنده
3- بهبود ارتباطات و روابط متقابل بین کارکنان و مدیران به منظور ارتقای بهره وری
4- تقویت احساس مسئولیت در بین کارکنان برای رشد روزافزون شرکت .
5- تقویت نوآوری و توان طرح و ارایه افکار نو در کاکنان از طریق پرورش اندیشه ها و شکوفایی استعدادهای بالقوه .
6- همسو نمودن اهداف و آرزوهای کارکنان با اهداف سازمانی
7- مکتوب و مستند نمودن مشکلات و موانع موجود و استفاده از تجریه کارکنان در حل آنها (1)
لزوم استقرار و نظام پیشنهادها :
انشانها موجوداتی هستند که همواره در صدد بهبود وضعیت محیط پیرامون خونین هستند و همواره برای رفع مشکلات خود راهی را به دست می آورندبا این وجود پرورش نیروی انسانی از هر طریقی ( مانند برقراری نظام پیشنهادها ) موجب رفع بسیاری از مشکلات می شود .
لزوم برقراری نظام پیشنهادها به اختصار در زیر بیان شده است :
1- کاهش وابستگی به دانش فنی خارج از سازمان
2- کاهش اوقات فراغت و بیکاری کارکنان از طذیق ایجاد اشتغال فکرژی میان آنها .
3- ایجاد حس تعلق به سازمان در میان کارکنان
4- دخالت دادن نظرات کارکنان در تصمیمهای مدیران
5- ایجاد فرهنگ مشارکت ، انسجام ، وحدت و یکپارچگی میان کارکنان
ساختار ، سازمان در ارکان تشکیلاتی :
کمیته ارزیابی و تعیین پاداش :
بخش اساسی هر نظام پیشنهادها کمیته ارزیابی و تعیین پاداش است . تصمیمات این کمیته اثر عظیمی روی طرح پیشنهادها دارد و موجب افزایش اشتیاق کارکنان برای ارایه ایده هایی در راستای بهبود در عملیات خواهد شد که این بهبودها بی معطلی نتیجه و اثر خود را نشان خواهد داد . تعداد اعضای کمیته با توجه به حجم و موضوعات مختلف پیشنهادها متغیر می باشد .
بازرس یا بررسی کننده پیشنهادها :
بررسی کننده پیشنهادها ممکن است بر اساس نساز و با توجه به توانایی خالص او موقتاً تعیین گردد . در هر حالت بررسی کننده مسئول بررسی پیشنهادهایی است که در ارتباط با حوزه سرپرستی او ارایه می شود . ضروری است که بررسی کننده پیشنهاد برای تعیین داده و اطلاعات مورد نیاز برای ارزیابی منصفانه پیشنهاد شایسته باشد و دانش و تجربه مورد نیاز برای تعیین نحوه انجام فعالیت یا فردی که توانایی انجام مسئولیت را به طور مناسب و درست داشته باشد .
مروری بر مراقبت از دهان و دندان ( بهداشت دهان و دندان )
| دسته بندی | پزشکی |
| فرمت فایل | doc |
| حجم فایل | 16 کیلو بایت |
| تعداد صفحات فایل | 15 |
مروری بر مراقبت از دهان و دندان ( بهداشت دهان و دندان )
مقدمه:
سلامت انسانها و در نتیجه سلامت جامعه نقش مؤثری در توسعه و توانمندی جامعه دارد ،سلامت محور توسعه است و سطح سلامتی جامعه نیز از توسعه یافتگی آن تا ثیر می پذیرد . مهمترین مساله در این راستا آگاهی و شناخت کامل افراد می باشد و این امر میسر نمی گردد مگر به کمک بهره گیری از روشهای جدید آموزشی و انجام پژوهشهای لازم ومتعدد .
با ارتقاء سطح آگاهی عموم مردم در زمینه بهداشت دهان ودندان از طریق آموزش روشهای صحیح بهداشت و پیشگیری ، فرهنگ سازی وجلب مشارکت آنها میتوان نگرش و رفتار و عملکرد آنان را در رابطه با سلامت دهان ودندان تغییر داده و با این افزایش آگاهی ، تغییر نگرش ها ،باورها و در نهایت ایجاد الگوهای صحیح رفتارهای بهداشتی می توانیم قدم مؤثری در تا مین سلامتی جامعه بر داریم .
مطالعات و تحقیقات انجام گرفته نشان می دهد که پوسیدگی دندان بطور چشمگیری در بین افراد جامعه شایع است .این مساله بیانگر این مهم است که وجود مشکل پوسیدگی دندان به عنوان یکی از اولویتهای بهداشتی درمانی جامعه امروز بوده و به برنا مه ریزی دقیق آموزشی و بهداشتی درزمینه پیشگیری نیاز دارد.
دهان و ساختمان دندان :
نقش دهان :
دهان در اعمال زیادی چون صحبت کردن ، خندیدن ، چشیدن ، گاز گرفتن ،جویدن وبلعیدن غذا نقش اصلی را به عهده دارد و اولین قسمت دستگاه گوارش است که از لبها شروع و به حلق منتهی می شود ، اولین قدم در عمل گوارش غذا ، خرد کردن و جویدن مواد غذائی است که وظیفه آ ن به عهده دندانها می باشد ،دندانها هر یک با شکل ویژه خود به اعمال بریدن (دندانهای پیش )، پاره کردن (دندانهای نیش)،نرم وله کردن (دندانهای آسیا) و نهایتاّ به عمل جویدن غذا کمک می کنند .
دندانها در عمل جویدن غذا نقش مهمی دارند اگر غذا خوب جویده نشود هضم آن مشکل میشود .
هر انسان در زندگی خود دو نوع دندان در می آورد :
۱- دندان شیری
۲- دندان دایمی
دندانهای شیری :
رویش دندانهای شیری معمولا از ۶ ماهگی شروع می شود و تا حدود ۵/۲ سالگی طول می کشد تعداد دندانهای شیری ۲۰ عدد است . اگر رویش دندانهای شیری چند ماه زودتر یا دیرتر از ۶ ماهگی شروع شود طبیعی است و نباید نگران شد .ولی اگر بیشتر از ۹ ماه عقب بیفتد باید ارجاع فوری داده شود.
دندانهای دایمی:
از حدود ۵/۵ تا ۱۲ سالگی به تدریج دندانهای شیری لق می شوند و می افتند . هر دندان شیری که می افتد ۲ تا ۶ ماه طول می کشد تا جای آن دندان دایمی در بیاید .تعداد دندانهای دایمی ۳۲ عدد است .
پوسیدگی دندان :
پوسیدگی دندان را در اصطلاح عامیانه کرم خوردگی دندان گویند .پوسیدگی دندان با فعالیت میکروبهای داخل دهان در سطح خارجی دندان شروع می شود .
هر دندان پوسیده یک یا چند علامت زیر را دارا می با شد:
-تغییر رنگ دندان از سفید به قهوه ای یا سیاه
-سوراخ شدن دندان در محل پوسیدگی
-حساس بودن یا درد گرفتن دندان در موقع خوردن غذاهای گرم و سرد وترش یا شیرین ویا وقتی که دندانها را روی هم فشار می دهیم
بوی بد دهان.
علت پوسیدگی دندان :
به طور طبیعی صد ها نوع میکروب در دهان وجود دارد . بیشتر میکروبهای داخل دهان بی خطر هستند .حتی بعضی از این میکروبها به هضم غذا کمک می کنند . وقتی از دندانها به خوبی مراقبت نشود این میکروبها با مواد موجود در بزاق لایه نرم بیرنگ وچسینده ای تشکیل می دهند که بر روی دندانها می چسبد وبا آب خالی شسته نمی شود .این لایه را پلاک میکروبی می گویند .باکتریهای موجود در پلاک از مواد قندی غذاها تغذیه می کنند و در جریان این کار اسید تولید می شود .این اسید تولید شده مینای دندان را حل می کند وپوسیدگی ایجاد می گردد .
لثه وبیماریهای آن :
لثه سالم صورتی رنگ است وکاملا به استخوان فک می چسبد لبه لثه معمولاتیز است ومثل لایه ای روی دندان کشیده شده است . اگر بهداشت دهان ودندان رعایت نشود بافت نگهدارنده لثه دچار بیماری می شود .در آغاز بیماری اول لثه پر خون قرمز ومتورم میشود سپس با پیشرفت بیماری استخوان فک خورده شده ولثه عقب نشینی می کند به تدریج دندان لق میشود وخود به خود می افتد .علت بیماری ماندن پلاک میکروبی روی دندان به مدت طولانی وتبدیل آن به لایه زرد یا قهوه ای که به آن جرم دندانی گویند میباشد.
روش درست مسواک کردن دندانها واستفاده از نخ دندان :
اول :انتخاب یک مسواک خوب :
-موهای آن از نایلون نرم درست شده بود .
-موهای آن مرتب ومنظم باشد
دوم :-خمیر دندان :
قدرت پاک کنندگی که باعث براق شدن دندانها می شود
-خوشبو وخوش طعم کردن دهان و
-افزایش مقاومت دندانها در برابر پوسیدگی به دلیل داشتن فلوراید .
*نکته مهم :لازم نیست مسواک کردن حتما با خمیر دندان انجام گیرد بلکه اگر خمیر دندان در دسترس نباشد باید حتی با آب خالی مسواک کرد . توجه داشته باشید که استفاده از نمک خشک جوش شیرین یا سایر پودرها برای مسواک کردن درست نیست و باعث ساییدگی مینای دندان و خراشیدگی لثه می شود ولی استفاده از اب نمک رقیق شده ۰(نصف قاشق چای خوری در یک لیوان آب جوشیده سرد شده )اشکالی ندارد .
سوم :مسواک کردن درست
۱- مسواک را با آب خیس کنید وبه اندازه یک نخود از خمیر را روی آن قرار دهید .
۲- موهای مسواک را به طور مایل (با زاویه ۴۵ درجه )روی سطح خارجی دندانها قرار دهید به طوریکه نصف موهای مسواک روی لثه قرار گیرد .در هر بار سعی کنید مسواک روی دو دندان را به طور کامل بپوشاند .
۳-مسواک را همانطور که روی دو دندان گذاشته اید با دقت وملایمت به داخل فضاهای بین دندانها ولثه فشار دهید و۱۰ تا ۱۵ بار به سمت سطح جونده بکشید .
۴-این کار را برای سطحهای خارجی و داخلی تمام دندانهای آن فک انجام دهید .
۵-برای سطحهای داخلی دندانهای جلو مسواک را به صورت عمودی بر روی دندانها قرار دهید وبا حرکات بالا وپایین این سطحها را تمیز کنید .
۶-برای سطحهای جونده مسواک را در روی سطح جونده دندانها کمی فشار دهید تا موهای مسواک به خوبی به داخل شیار های سطح جونده وارد شود . بعد چند بار مسواک را به جلو وعقب بکشید تا سطح جونده به خوبی تمیز شود
۷- چون خرده های مواد غذایی ومیکروبها روی سطح زبان جمع می شود بهتر است هر چند روز یکبار روی زبان را هم با مسواک تمیز کنید .برای این کار مسواک را در عقب زبان قرار دهید وبه طرف جلو بکشید .(تمیز کردن زبان نقش مهمی برای از بین بردن بوی بد دهان دارد .)
۸- پس از مسواک کردن دندانها وزبان دهان را چند بار با آب بشویید.
۹- وقتی مسواک کردن دندانها تمام شد مسواک را خوب با آ ب بشویید ودر جایی دور از آلودگی نگهداری کنید .
توجه داشته باشید که هیچوقت مسواک خیس را در جعبه سر بسته نگذارید چون هوای داخل جعبه دم می کند و باعث رشد میکروبها می شود .
استفاده از نخ دندان :
با مسواک کردن نمی توان سطحهای بین دندانی را به خوبی تمیز کرد .برای این کار باید از نخ دندان استفاده شود .نخ دندان ، نخ مخصوصی است که ا ز ابریشم یا نایلون ساخته شده است .قبل از مسواک کردن دندانها باید با استفاده از نخ دندان سطحهای بین دندانی را تمیز کرد برای استفاده از نخ دندان باید :
۱-قبل از استفاده از نخ ، دستها را باآب و صابون خوب بشویید .
۲-حدود ۳۵ سانتیمتر از نخ دندان را ببرید .
۳-دو طرف نخی را که بریده اید ،در هر دو دست ، به دور انگشت وسط بپیچید .
۴-سه انگشت آخر را ببندید ودو دست را از هم دور کنید تا نخ محکم کشیده شود .به این ترتیب انگشت نشانه وشست هر دست آزاد می ماند .
۵- قطعه ای از نخ به طول ۲ تا ۵/۲ سانتیمتر را بین انگشتا ن شست واشاره هر دست نگاه دارید .
۶-نخ را با حرکتی شبیه اره کشیدن ،به آرامی به فضای بین دندانها وارد کنید ، مواظب باشید فشار نخ لثه را زخم نکند .( برای وارد کردن نخ بین دندانهای فک پایین از دو انگشت اشاره استفاده کنید ،برای وارد کردن نخ بین دندانهای فک بالا از دو انگشت شست یا یک شست ویک انگشت اشاره استفاده کنید .)
۷- نخ را به کناره یکی از دندانها تکیه دهید وبا ملایمت به زیر لبه لثه ببرید . وقتی نخ را تا آنجا که ممکن است به زیر لثه بردید ، به سطح کناری دندان بچسبانید و چند بار به طرف بالا وپایین حرکت دهید .
۸-نخ را کمی جابجا کنید و قسمت تمیز نخ را در همان محل ، به سطح کناری دندان دیگر بچسبانید و همین کار را تکرار کنید . بعد از آن ، نخ را از لای دندانها خارج کنید . آن قسمت از نخ را که برای این دندانها استفاده کرده اید جا به جا کنید و نخ کشیدن دندان بعدی را شروع کنید . این کار را برای تمام سطحهای بین دندانها تکرار کنید .
۹- پشت آخرین دندان هر فک را نیز مثل دندانهای دیگر نخ بکشید